Wielu miłośników kotów z pewnością słyszało i widziało tę nazwę, ale to wcale nie jest ziółko tylko dla kotów.
Kocimiętka – Nepeta
Kocimiętka właściwa (łac.: Nepeta cataria Linne, ang.: Catnip, Catnep), to gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych.
Jej rodzimym środowiskiem, gdzie najczęściej występuje, są Europa Południowa i Południowa oraz Wschodnia Azja.
W Polsce bywa uprawiana, więc można spotkać rośliny dziczejące.
Kocimiętka jest bardzo miododajna (150 – 200 kg miodu z 1 ha). Warto mieć ją w pobliżu pasieki.
Łodyga kocimiętki jest mocna, rozrośnięta. Liście są sercowate w kolorze zielonym do szarozielonego i są ułożone naprzeciwlegle, a ich brzegi (brzegi blaszek) są ząbkowane lub karbowane.
Kwiaty kocimiętki mogą mieć kolor różowy, biały, niebieski lub liliowy i są zebrane na szczytach łodyg.
Kocimiętka właściwa, którą przedstawiamy na zdjęciach, kwitnie biało lub różowo od połowy maja do sierpnia.
Kocimiętka (Nepeta) ma zastosowanie jako surowiec zielarski. Ponadto skutecznie odstrasza niektóre owady, przykładowo: muchy bolimuszki kleparki , muchy domowe, komary i karaczany, a także roztocze, więc można ją wykorzystać do wytworzenia naturalnego pestycydu.
Wśród kociarzy jest znana jako ziele pobudzające koty. Tak, tak, to wcale nie jest działanie uspokajające, lecz raczej odwracające uwagę, co powoduje skupienie się kota bardziej na zabawie niż na stresującej sytuacji. Odpowiada za to nepetalakton.
Zajmijmy się jednak kocimiętką w roli surowca zielarskiego i jej leczniczych właściwości.
Surowiec zielarski
Surowcem zielarskim jest ziele kocimiętki (Herba Nepetea catariae) lub sam liść (Folium Nepetae catariae).
Liście mają miętowo-cytrynowy zapach.
Z ziela można pozyskiwać olejek eteryczny (Oleum Nepetae), którego ilość w roślinie sięga nawet 1%. Ponadto kocimiętka zawiera gorycze i garbniki.
Do składników czynnych należy zaliczyć: kwas nepetalowy, beta-kariofilen, nepetalaktony, karwakrol, citronelal, nerol, geraniol, pulegon, tymol.
Kocimiętkę zbiera się w okresie kwitnienia podczas suchej i słonecznej pogody. Suszyć należy ją w przewiewnych i zacienionych miejscach lub w suszarni w temperaturze do 35°C.
Działanie lecznicze
Wyciągi (nalewka, napar) z kocimiętki mają właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne, odkażające, przeciwgnilne i żółciopędne. Silny napar z kocimiętki, który należy wypić na czczo, zwalczy pasożytnicze pierwotniaki żyjące sobie w przewodzie pokarmowym.
Wewnętrznie stosuje się kocimiętkę w leczeniu anomalii trawiennych, bezsenności, także przeziębienia, reumatyzmu, grypy i zapalenia oskrzeli.
Ogólnie fitoterapia wykorzystuje kocimiętkę jako środek uspokajający o lekkim działaniu nasennym, który z powodzeniem może zastąpić melisę.
Znam osoby, które twierdzą, że kocimiętka jest lepsza od melisy.
Ponadto kocimiętce przypisuje się działanie rozkurczowe, regulujące miesiączkowanie, przeciwwzdęciowe, wiatropędne, rozgrzewające, a także napotne i przeciwbiegunkowe w przypadku nieżytów przewodu pokarmowego.
